Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, 2024 yılı bütçe görüşmeleri sonrası milletvekillerinin sorularına yanıt verdi.
Işıkhan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı olarak üretimin sürdürülebilirliğini ve iş gücü piyasasında paydaşlarla dengeyi sağlamanın en önemli sorumlulukları arasında bulunduğunu ifade etti.
Işıkhan, tüm vatandaşların yaşam standartlarını yükseltecek ve insan onuruna yakışır bir yaşam seviyesine ulaştıracak önemli adımları atma niyetinde olduklarını aktardı.
Ancak Işıkhan sözleri arasında utanç duyulacak tabloyu da gözler önüne serdi. “Asgari ücretlinin sayısı sürekli abartılıyor” diyen Işıkhan “SSK (4a)’da 16,4 milyon çalışan bulunurken, 6,6 milyonu asgari ücretli. Yani yüzde 50-60’lar yanlış. Asgari ücretle çalışanların oranı yüzde 40’tır.” dedi.
Işıkhan’ın bu ifadelerini duyan vatandaşlar, “Peki Sayın Bakan, bu insanlar ne yapacak? Nasıl evlenecek, nasıl ev alacak, nasıl araba alacak?” diye sormaktan kendini alamadı.
“EMEKLİ, KAMU GÖREVLİSİ VE İŞÇİLER ENFLASYONA EZDİRİLMEYECEK”
“Emekli, kamu görevlisi ve işçiler başta olmak üzere hiçbir kesimi enflasyona ezdirmeyeceklerini” ifade eden Işıkhan, “2002-2023 yılları arasında aylıklara seyyanen ya da oransal yapılan artışlar ve emeklilerimize verilen bayram ikramiyeleriyle, en düşük emekli aylığı alan işçi emeklisi yüzde 96, tarım işçisi emeklilerimize yüzde 130, esnaf Bağ-Kur emeklilerine yüzde 234, tarım Bağ-Kur emeklilerine yüzde 655, emekli sandığı memur emeklilerine de yüzde 72 oranında reel olarak artış gerçekleştirildi.” İfadelerini kullandı.
“EMEKLİLERİN SOSYAL YAŞAMLARINI GÜÇLENDİRİLECEK PROTOKOLLER YAPILACAK”
Işıkhan, 12,2 milyon emekli ve hak sahibine bir defaya mahsus olmak üzere 5 bin lira ödeme yapılacağını anımsatarak, şöyle konuştu:
“2002 yılında 6,5 milyon emekli ve hak sahibi sayısının 2023 yılında 15,8 milyona ulaştığı, sosyal güvenliğin kapsamının sürekli genişlediğini de dikkate almalıyız. Bakanlık olarak emeklilerimizin ücret artışları yanında sosyal boyutunun güçlendirilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bu yönde gelecek dönemlerde adımlarımız söz konusu olacak. Bu sosyal düzenlemeler sağlık, kültür, sanat, eğitim, ulaşım ve toplumsal yaşama katılım boyutlarında olacaktır. Emeklilerimizin artık kahve köşelerinde ya da başka yerlerde zaman geçirmesi bir sosyal politika hocası olarak kabul etmediğim bir şey. Yakın zamanda da bazı bakanlıklarımızla da protokoller yaparak, bu sosyal iyileştirmeyi gerçekleştireceğiz.”
Sosyal Güvenlik Kurumunun (SGK) geri ödeme listesine yeni ilaç ve tıbbi malzemeleri eklediklerini belirten Işıkhan, “Tip 1 diyabetli çocukların durumu benim de çok üzüldüğüm bir konu. Dün İstanbul’da 11 yaşında bir judocu öğrenci geldi. Parmaklarını gösterdi, delik deşik olmuş durumda. Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatıyla bu konu gündeme geldi. SGK Başkanlığımızla da işbirliği içerisindeyiz. Sensörlü şeker ölçüm cihazlarının geri ödeme kapsamına alınması noktasında Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonunda değerlendirileceğini ve olumlu şekilde sonuçlandırılacağını belirtmek isterim.” sözlerini sarf etti.
“BİR YILDA BAĞLANAN AYLIK SAYISI BİR AYDA BAĞLANDI”
Işıkhan, İŞKUR’a yönelik eleştirilere cevap verdi. Işıkhan, İŞKUR’un kamu istihdam hizmetlerinin yanı sıra iş gücü piyasasına yön veren çağdaş bir kamu istihdam kurumu olarak geniş bir yelpazede hizmet verdiğini söyledi. Işıkhan, kurumun aktif programlar ve iş ve meslek danışmanlığı faaliyetleri kapsamında uluslararası kuruluşlarca iyi ülke örneği olarak gösterildiğini vurguladı.
Bakan Işıkhan, “EYT düzenlemesi kapsamında aylık bağlanmasını bekleyen kaç kişi var?” yönündeki bir soruya, “Normal dönemde yılda 440 bin aylık bağlanırken, EYT sürecinde biz bu rakamı aylık olarak gerçekleştirdik. Emeklilik işlemleri aksamasın diye gece gündüz çalışan SGK personelimiz oldu. SGK personelimize teşekkür ediyorum.” dedi.
“ASGARİ ÜCRETLİNİN SAYISI SÜREKLİ ABARTILIYOR”
Asgari ücretin Bakanlığının temel konularından biri olduğunu vurgulayan Işıkhan, “Aralık ayınca Asgari Ücret Tespit Komisyonumuzu toplayacağız. Orada da yine enflasyona ezdirmeyecek bir kararın çıkması yönünde bir tercihimiz söz konusu olacak. Asgari ücretlinin sayısı sürekli abartılıyor. SSK (4a) statüsünde 16,4 milyon çalışan bulunurken, 6,6 milyonu asgari ücretli. Yani yüzde 50-60’lar yanlış. Asgari ücretle çalışan kardeşlerimizin oranı yüzde 40’tır.” bilgisini verdi.
İzmit Belediyesine neden haciz uygulandığına ilişkin soru üzerine Işıkhan, İzmit Belediye Başkanlığının SGK’ye yaklaşık 153 milyon lira borcu bulunduğunu söyledi.
Bu belediyeye ait Bekaş Bilişim, Bayındırlık, İnşaat, Özel Sağlık, Eğitim A.Ş. ile Sarbaş İnşaat, Özel Eğitim, Sağlık, Akaryakıt, Gıda, Turizm, Ticaret Anonim Şirketi’nin toplamda yaklaşık 318,8 milyon lira prim borcunun olduğunu dile getiren Işıkhan, “Belediyeye ait borçların ödenebilmesi için 435 gayrimenkul, belediyenin kendisince SGK’ye olan borçlarına karşılık teklif edilmiştir. Belediye tarafından önerilen gayrimenkullerin ada parsel numaralarında hatalar bulunduğu anlaşıldığından herhangi bir işlem tesis edilmemiş, bunun üzerine belediyenin tüm gayrimenkullerine haciz işlemi uygulanmıştır. Son olarak belediye başkanlığının teklif ettiği yaklaşık 30 adet gayrimenkulün takasa uygun olup olmadığı SGK İl Müdürlüğünce ön değerlendirmeye tabi tutulmaktadır. Yapılan inceleme, değerlendirme sonucu teklif edilen gayrimenkullerin SGK’ye olan borçlarına karşılık kabul edilip edilmeyeceğine SGK Yönetim Kurulunca karar verilecektir.” diye konuştu.
“İŞSİZLİK SİGORTASI FONU’NDAKİ PARA BUGÜN İTİBARIYLA 176,7 MİLYAR LİRAYA ULAŞTI”
Belediyeler arasında ayrım yapılmadığını belirten Işıkhan, tüm borçlu belediye başkanlıklarına ve varsa şirketlerine bu usulün uygulandığını belirtti.
Bazı muhalefet milletvekillerinin, yönetimi AKP’li olan kaç belediyeye haciz işlemi uygulandığına ilişkin sorusuna Işıkhan, “2023 yılında AK Parti’de 23, MHP’de 7, kayyum belediyelerinde bir haciz işlemi gerçekleştirilmiştir.” yanıtını verdi.
“2023 YILINDA AKP’DE 23, MHP’DE 7 BELEDİYEYE HACİZ İŞLEMİ GERÇEKLEŞTİRDİK”
Işıkhan, Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) ile Sputnik Türkiye Haber Ajansı arasında toplu iş sözleşmesinin imzalanamaması ve sendikalı çalışanların işten atılması konusuyla ilgili soru üzerine, “Türkiye Gazeteciler Sendikası tarafından işverenin sendikal ayrımcılık yaptığı iddiasıyla inceleme talep edilmiş, inceleme devam etmektedir.” dedi.
“Sendikalara yüzde 2 baraj şartının getirildiği ve barajı aşamayan sendikaların kapatılmasının amaçlandığı” iddiasına ilişkin Işıkhan, böyle bir şeyin söz konusu olmadığını belirterek “Bu baraj sendikalara üye olma barajı değil, toplu sözleşme gereği memur sendikalarına üye olan memurlara ödenen toplu sözleşme ikramiyesiyle ilgilidir. 22 Aralık tarihinde 375 sayılı Kanun Hükmündeki Kararnamede yapılan değişiklik neticesinde, sendika çalışanlarına ödenecek toplu sözleşme ikramiyeleri yüzde 2 barajını aşan memur sendikaları için 1080 lira, yüzde 2 barajının altında kalan sendikalar için ise 382 lira olarak belirlenmiştir. Bu uygulama nedeniyle kapanan hiçbir sendikamız bulunmamaktadır.” dedi.
Bakan Işıkhan, İŞKUR’un engelli istihdamıyla ilgili de değerlendirmede bulunarak, 2002’den 2023’ün eylül ayı sonuna kadar İŞKUR tarafından 460 bin 52 engelli vatandaşın işe yerleştirilmesine aracılık yapıldığını, engellilerin kendi işlerini kurmaları için 150 bin liraya kadar hibe desteği sağlandığını ve bu kapsamda 2014’ten itibaren 3 bin 535 iş kurma projesine destek verildiğini bildirdi.
İki hafta önce Üçlü Danışma Kurulunun toplandığını anımsatan Işıkhan, Ekonomik ve Sosyal Konsey’in de toplanacağını, bununla ilgili Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ile istişare halinde olduklarını söyledi.
Işıkhan, “SGK’nin özerk yapısının değiştirileceği” iddiasına ilişkin “SGK, bildiğiniz gibi özerk bir şekilde yönetilmektedir. Bu kapsamda yönetim anlayışının değiştirilmesi ya da değiştirilmesine yönelik bir çalışmamız söz konusu değildir.” dedi.
“2023’TE İŞSİZLİK SİGORTASI FONUNDAN PASİF İŞ GÜCÜ PROGRAMLARINA 19,7 MİLYAR LİRA ÖDEME YAPILDI”
İşsizlik Sigortası Fonu’nun son durumuna ilişkin soru hakkında Işıkhan, şu ifadeleri kullandı:
“Pandemi başında İşsizlik Fonu’ndaki paramız 132 milyar lira iken pandemi kapsamında yapılan yoğun ödemelerle birlikte 91 milyar civarına gerilemişti. Fon kaynaklarının doğru yatırım araçlarına yönlendirilmesiyle fon varlığımız bugün itibarıyla rekor seviyeye ulaşarak 176,7 milyar lira olmuştur. Çok önemli bir rakam. Bunun yanında 2023 yılı içerisinde İşsizlik Sigortası Fonu’ndan pasif iş gücü programları kapsamında 19,7 milyar, aktif iş gücü programları kapsamında 12,3 milyar lira, istihdam teşviki, bu da çok önemli, bu doğrultuda 32 milyar lira, staj desteği kapsamında 32 milyar lira olmak üzere toplamda 97,5 milyar lira ödeme yapılmıştır.”
Bakan Işıkhan, çalışanların vergi yüküne ilişkin soru üzerine “2008 yılında sosyal güvenlik reformuyla ilk defa 5 puanlık prim teşvikini uygulamaya koyduk. Türkiye, prim artı vergi yükü bakımından yüzde 37,22 oran ile OECD ortalamasına (yüzde 34,59) yakın bir düzeydeyken AB ortalamasının altındadır. Sonuç olarak, asgari ücret desteğinin 500 liraya çıkarılmasıyla birlikte -ki bu 500 lirayı işçiye ödüyoruz- bu oran, OECD ülkeleri ortalamasıyla aynı seviyeye gelmişti.” ifadelerini kullandı.
Bakanlığın hedefleri arasında yer alan “2028 yılı sonuna kadar 5 milyon ilave istihdam sağlamak” hedefinin nasıl gerçekleştirileceğine dair soruya karşılık Işıkhan, şunları kaydetti:
“Her yıl inşallah 900 bine yakın bir istihdam artışı öngörüyoruz. Dünya nasıl yaşlanıyorsa Türkiye de gittikçe yaşlanıyor. Demans, Alzheimer ve parkinson gibi rahatsızlıkların oranı gittikçe artıyor. Şunu da açıkça ifade etmemiz gerekir ki artık her evde bir Alzheimer hastası bulunmakta. Allah korusun ama bunun ilacı da yok. Bu yönde bakım konusu çok önemli bir konu olarak gündemimize geliyor ve burada inşallah genç iş gücünü bu bakım sektörüne yönlendirmemiz doğrultusunda da 5 milyon değil belki daha fazla istihdam yaratacağız. Ancak burada tabii ki gençlere yönelik motivasyonların arttırılması yönünde çalışmalar yapmam gerektiğini ben çok iyi biliyorum.”
Kocaeli’de bazı iş yerlerinde yaşanan iş kazalarına ilişkin soru üzerine Işıkhan, 2 gün önce görüştükleri valinin kendilerinden bu konuda talepleri olduğunu belirterek, konuyla ilgilenmeleri için iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili özel bir heyet görevlendirdiklerini bildirdi.
Mevsimlik ve tarım işçilerinin sorunlarının da kendileri için çok önemli olduğunun altını çizen Işıkhan, “Bu konuda valiliklerimizin başkanlığında bir düzenlemeyi hayata geçireceğiz. Özellikle mevsimlik tarım işçilerinin insana yakışır iş ortamlarında çalışıp üretmeleri, ekonomiye destek vermeleri, bunun yanında sosyal güvenliklerini sağlamaları konusunda desteklerimiz olacaktır.” açıklamalarında bulundu.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, görüşmelerin ardından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Mesleki Yeterlilik Kurumunun 2024 yılı bütçeleri kabul edildi.
Bütçenin kabul edilmesinin ardından Komisyon Başkanı Mehmet Muş, birleşimi, yarın saat 10.00’da toplanmak üzere kapattı.
